Ký hiệu P, M, K, H, N, S là các nhóm vật liệu nào trong gia công?
Trên các hộp mảnh cắt các bạn sẽ thấy có một dãy ký hiệu biểu thị cho các nhóm vật liệu mà mảnh cắt đó phù hợp để sử dụng, bao gồm P, M, K, H, N, S. Vậy thì các ký hiệu này biểu thị cho nhóm vật liệu nào? Trong bài viết này hãy cùng Tinh Hà tim hiểu.
Các ký hiệu như đã nói ở trên là thể hiện cho sáu nhóm vật liệu phổ biến trong ngành cơ khí và được phân loại theo tiêu chuẩn ISO. Ngoài biểu thị bằng ký tự chữ cái thì mỗi nhóm vật liệu này còn được gán theo những màu sắc cố định sẽ được thể hiện thêm ở phần dưới.
ISO P – Ký hiệu cho nhóm vật liệu thép
Thép là nhóm vật liệu phổ biến nhất trong ngành gia công cơ khí, nó là hợp kim của sắt (Fe) và Cacbon (C), cũng có thể thêm các nguyên tố khác với hàm lượng nhỏ để cải thiện tính chất của sắt. Nhóm P thể hiện cho các loại thép từ thép cacbon, thép hợp kim, thép gió và cả thép không gỉ ferritic và martensitic (Xem thêm bài viết Phân loại và ứng dụng của vật liệu thép trong ngành cơ khí). Màu sắc thể hiện đi kèm với ký hiệu P là màu xanh làm.
ISO M – Ký hiệu cho nhóm vật liệu thép không gỉ
Thép không gỉ, hay chúng ta thường gọi là inox, là loại hợp kim thép với hàm lượng crom (Cr) tối thiểu 12%, ngoài ra còn có thêm một số nguyên tố khác như niken (Ni) hay molypden (Mo). Thép không gỉ có 4 nhóm chính là austenitic, ferritic, austenitic-ferit, martensitic, đặc trưng là bề mặt sáng bóng và khả năng chống ăn mòn cực tốt. Mảnh cắt dùng cho gia công nhóm thép không gỉ phải có khả năng chịu nhiệt và chịu mài mòn cao. Màu sắc biểu thị cho nhóm vật liệu này là màu vàng.
ISO K – Ký hiệu cho nhóm vật liệu gang
Gang là hợp kim của sắt, cacbon và silic, cũng như một số loại nguyên tố khác, bao gồm gang trắng, gang xám, gang cầu, gang dẻo và gang giun. Gang có độ cứng cao nhưng giòn, khi gia công sẽ tạo ra phoi ngắn, vụn. Màu sắc thể hiện cho nhóm vật liệu gang là màu đỏ.
ISO H – Ký hiệu cho nhóm vật liệu thép cứng
Bao gồm các loại thép và gang được xử lý nhiệt để có độ cứng cao hơn trong khoảng 45-65 HRC. Với tính chất này nên chúng khó cắt hơn nên đòi hỏi lưỡi cắt cũng phải có độ cứng cao hơn và chống nhiệt, chống mài mòn tốt hơn. Màu xám sẽ đi kèm ký hiệu H để thể hiện cho nhóm vật liệu này.
ISO N – Ký hiệu cho nhóm vật liệu kim loại màu
Kim loại màu là nhóm vật liệu không chứa sắt bên trong thành phần, chúng thường có tính chất mềm, dễ cắt hơn sắt thép, gồm các vật liệu như nhôm, đồng, kẽm… Dụng cụ cắt cho nhóm vật liệu này thường có lưỡi sắc bén và cần kiểm soát phoi tốt. Màu xanh lá cây được sử dụng để biểu thị cho nhóm vật liệu này.
ISO S – Ký hiệu cho nhóm vật liệu siêu hợp kim
Nhóm vật liệu siêu hợp kim chịu nhiệt là các loại vật liệu có độ bền rất cao, chịu nhiệt và chống ăn mòn cực kỳ tốt. Chúng bao gồm các loại hợp kim của sắt, niken, coban và titan, thường được sử dụng trong các động cơ phản lực, tuabin, thiết bị y tế, hàng không vũ trụ. Bởi tính chất khó cắt nên các loại dao sử dụng cho gia công nhóm vật liệu này thường là các dao cắt CBN. Màu cam nâu được dùng để biểu thị đi kèm bên cạnh ký tự S.
Các vật liệu phi kim như nhựa, sợi thủy tinh, vật liệu tổng hợp sợi carbon, cao su cứng, than chì không thuộc nhóm vật liệu iso trên, và thường được ký hiệu là NO-ISO.
Làm sao lựa chọn dụng cụ cắt phù hợp với vật liệu gia công?
Đối với mỗi nhóm vật liệu hay mỗi loại vật liệu thì để tối đa hiệu suất gia công và đảm bảo cao nhất độ chính xác hay chất lượng bề mặt gia công thì cần phải có loại dụng cụ cắt phù hợp với loại vật liệu đó. Chẳng hạn các vật liệu dẻo thì cần dao độ sắc nét cao hơn và khả năng thoát phoi tốt hơn vì phoi thường dài dễ bị cuốn vào dụng cụ cắt. Hay các vật liệu có độ cứng cao thì cần dụng cụ cắt có độ cứng vững cao hơn, khả năng chống ăn mòn, chống sứt mẻ tốt hơn.
Để lựa chọn được loại dụng cụ cắt phù hợp nhất với loại vật liệu gia công của bạn, cách tốt nhất là hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn, hỗ trợ. Công ty Tinh Hà chúng tôi đã có hơn 20 năm kinh nghiệm kinh doanh các dụng cụ cắt gọt gia công cơ khí tại thị trường Việt Nam nên sẽ giúp bạn có những giải pháp gia công tốt nhất. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua thông tin trên website này.
